پایگاه خبری تحلیلی زاگرس نشینان

مهردادشریفی مدیریت بهداشت غرب اهواز: با توجه به اینکه یکی از مشکلات زمان وقوع سیل و پس از آن مواجه مردم مناطق سیل زده با مار وعقرب و مشکلات ناشی از گزش آنهاست.برای افرادی که در این مناطق زندگی می کنند  ویا کسانی که به مناطق سیل زده اعزام می شوند، داشتن دانش مربوط به عقرب گزیدگی و روش های درمان الزامی است. از جمله نکات مهم برای این افراد مراقبت از خود در مقابل نیش حشرات و خزندگانی مانند عقرب و مار است. در این مطلب علائم مربوط به عقرب گزیدگی و در نهایت روش های درمان آن معرفی شده است

زاگرس نشینان- چه گونه هایی از عقرب دراستان خوزستان وجوددارد؟

شریفی:در بیشتر مناطق گرم و خشک یکی از بندپایان به نام عقرب یا همان کژدم زندگی می کند. ابتدا انواع گونه های عقرب زهری که در ایران وجود دارد بشناسید.

عقرب زرد کوچک به این نوع کژدم در استان خوزستان و در بین مردم جنوبی کشورمان “گادیم” گفته می شود. گادیم در جنوب و جنوب غربی ایران زندگی کرده و سم خطرناکی دارند.گونه ای دیگر که بسیار شبیه به عقرب گادیم است. یعنی اندازه ای بسیار کوچک و بدنی باریک به رنگ زرد و آجری دارد. این گونه نیز بسیار خطرناک است. زهر این نوع عقرب بر روی گلبول های قرمز خون تاثیر داشته و گلبول ها را تخریب می کند. محل زندگی آن نیز بیشتر در استان خوزستان است.عقرب سیاه یا قهوه ای بسیار درشت تر از دو عقرب قبلی است.

بنابراین بعد از شناخت ۳ گونه خطرناکی که در ایران زندگی می کنند،در صورتی که با آن ها روبرو شدید،می توانید خصوصیات ظاهری آن ها را دیده و نوع عقرب گزیدگی را مشخص کنید.برای درمان عقرب گزیدگی شناسایی نوع عقرب، بسیار اهمیت دارد.

خوشبختانه این بندپا کمی صرفه جو و محتاط است و در صورت نیش زدن تمام سم خود را وارد بدن میزبان خود نمی کند. بار اول برای تهدید دشمن خود تنها آنزیم تزریق می کند و اگر احساس خطر بیشتری کند اقدام به تخلیه سم خود می نماید. عقرب هایی که در مناطق خشک تر و کم آب تر زندگی می کنند، سم خطرناک تری دارند. چرا که غلظت سم آن ها بیشتر از دیگر عقرب هاست.

هر چند سم عقرب ها برای کشتن حشرات و موجودات کوچک است و اکثر زهر عقرب ها برای انسان کشنده نیستند اما گونه ای عقرب به نام گادیم که جزو کوچکترین عقرب ها و زرد رنگ بوده و در جنوب کشورمان زندگی می کند، زهری خطرناک دارد.

زاگرس نشینان -عقرب گزیدگی چه علائمی دربردارد؟

شریفی مدیریت بهداشت غرب اهواز- اغلب کسانی که با عقرب تماس داشته و نیش زده شده اند، در محل گزش احساس تورم و دردی شدید را تجربه می کنند. در بعضی از موارد ممکن است که متوجه عقرب گزیدگی بشوید اما درد و تورم یا قرمزی در اطراف ناحیه گزیده شده مشاهده نکنید. حتی در این مواقع نیز به پزشک مراجعه کنید، چرا که علائم ثانویه می تواند خطرناک باشد. علائم عقرب زدگی شامل تشنج در لحظه های آخر، راه رفتن های نامتعادل، آبریزش مخاط دهان، انقباضات ماهیچه ای، درد شکمی و مشکلات تنفسی، حساسیت شدید پوستی و بی قراری است.

زاگرس نشینان- ابتدا کدام یک از علائم ظاهر می شود:

شریفی :ابتدا در ناحیه گزیده شده احساس تورم و درد و التهاب دارید. سوزش و کرختی از دیگر علائم آن است. علائمی که در بالا ذکر شد خیلی کم پیش می آید که شدید رخ دهد. این علائم بسیار خفیف بوده و با زدن سرم از بین می روند. همچنین بیشتر علائم تنها در ناحیه گزیده شده دیده می شود.

اگر عقرب جزو عقرب های کشنده باشد و زهر زیادی را به فرد تزریق کرده باشد علائم همانند بند آمدن زبان، مشکل در غذا خوردن، سفید شدن چشم، تنگی نفس، تاری دید، خستگی و کرختی در بدن و در نهایت حمله صرع را تجربه خواهد کرد. تمام علائمی که نام برده شد، همه اورژانسی بوده و باید سریع فرد گزیده شده را به بیمارستان منتقل کنید. در واقع در صورت مشاهده عقرب گزیدگی سعی کنید تا فرد را به نزدیک ترین بیمارستان و درمانگاه برسانید تا اقدامات لازم برای گرفتن پادزهر بر روی فرد انجام شود.

زاگرس نشینان -چه کارهایی برای درمان عقرب زدگی می توان انجام داد؟

شریفی مدیریت  بهداشت  غرب:اولین اقدام شما این است که محل گزیدگی را با آب و صابون بشورید. اگر عقرب شما جزو آن دسته از عقرب های خطرناکی که در بالا نام برده شد، نیست و یا کوچک و بچه عقرب بود، به هیچ عنوان نترسید. چرا که بسیاری از عقرب گزیدگی ها در خانه درمان می شوند. یادتان باشد که مشخصات عقربی که شما را نیش زده است را بردارید یا از او عکس بگیرید. در بعضی از مواقع می گویند که عقرب را بکشند و با خود به درمانگاه ببرید که این روش را در دنیای امروز به شما پیشنهاد نمی دهیم. در هر حال عقرب موجودی زنده است که تنها احساس خطر کرده و شما باعث ایجاد چنین احساسی در عقرب شده اید، بنابراین بی دلیل جان او را نگیرید. تنها از او عکس گرفته تا بتوانید نوع عقرب گزیدگی را به افراد بیمارستان نشان دهید.

هر چند محل گزش بسیار اهمیت دارد و اولویت ها را تغییر می دهد با این وجود روند به این صورت است که پس از شستشو، هر چه زیورآلات دارید، در بیاورید. کمپرس سرد بر روی محل گزش بگذارید. ۱۰ دقیقه کمپرس را بگذارید و برای ۱۰ دقیقه بعدی به آن استراحت دهید.

زاگرس نشینان  چه نکته ای  مدنظرتان جهت کاهش عوارض درد  این بیماری در نظر دارید؟

شریفی مدیریت بهداشت غرب اهواز:اگر درد شدید است می توانید از قرص هایی همانند استامینوفن استفاده کنید. به هیچ عنوان از آسپرین و ایبوپروفن استفاده نکنید. چرا که ممکن است علائم را بیشتر کنند.

هشدار:هیچ آنتی بیوتیکی استفاده نکنید.زخم را به هیچ عنوان دستکاری نکنید.به هیچ عنوان سعی نکنید که زهر را با دهان و مکش از محل عقرب گزیدگی بیرون بیاورید. این کار تنها دهان و لب های شما را آلوده به زهر کرده و سم را وارد بدن شما می کند. در نتیجه ۲ بیمار خواهید داشت.اگر افراد سالخورده یا کودکان دچار عقرب گزیدگی شده اند، سریعا او را به بیمارستان برسانید تا اقدامات لازم برای سرم زدن و درمان گزیدگی را شروع کنند. عمل کمپرس سرد را تا رسیدن به بیمارستان ادامه دهید.پس از تزریق پادزهر پس از ۴ ساعت علائم از بین رفته و فرد به حالت عادی بر می گردد. برای کودکان و افراد خاص، بهتر است که حدود ۲۴ ساعت تحت مراقب باشند.

زاگرس نشینان- جناب دکترشریفی بعنوان سوال پایانی چه اقداماتی برای جلوگیری از عقرب گزیدگی باید انجام داد؟

مهرداد شریفی  مدیریت بهداشت  غرب اهواز:قبل از اینکه وارد محل خواب خود، مخصوصا در خانه ها و اقامتگاه های بومی شوید، اطراف ورودی ها را بررسی کنید. اتاق خواب خود را به دقت بررسی و نگاه کنید تا حشره ای در آن نباشد.

لباس های خود را قبل از پوشیدن حتما بتکانید.

کفش ها را درون اتاق، چادر یا محل خوابتان بگذارید. قبل از پوشیدن کفش ها آن ها را بتکانید و درونشان را بررسی کنید.

عقرب ها در زیر نور یو وی می درخشند. برای راحت تر پیدا کردن آن ها می توانید از لامپ های یو وی استافده کنید.

اگر عقربی را بر روی بدن خود حس کردید، فورا آن را از روی بدن خود پرت کنید و عقرب را به زمین بیاندازید.

همچنین قبل از خواب به دور محلی که می خوابید یا دور چادر مسافرتی با فاصله نیم متری و به صورت دایره ای گازوئیل، بنزین و نفت بریزید. بوی این مواد عقرب ها را فراری می دهد. همچنین پودر بچه نیز به دلیل موادی که در آن به کار رفته همین کارکرد را دارد.