پایگاه خبری تحلیلی زاگرس نشینان

به گزارش خبرگزاری زاگرس نشینان؛منصور کاووسی، دانش آموخته دکتری تخصصی مدیریت بحران در یادداشتی باعنوان:نحوه ی مدیریت بحران در شرایط مختلف

مقدمه
ممیزی مدیریت بحران ، وابسته به پنج فاکتور یا عامل می باشد. در واقع این ۵ عامل نحوه ی مدیریت مدیران در شرایط مختلف را تعیین می کنند ، به عبارتی ساده تر مدیریت تابعی از شرایط ، وضعیت ، شکل مدیریت ، افراد و نوع مدیریت می باشد.
برای مدیریت کردن، شرایط ( عادی، اضطرای و بحرانی ) با وضعیت نرمال ( سفید) ، اورژانسی (زرد) و بحرانی (قرمز) باید مد نظر قرار گیرد.

ممیزی مدیریت بحران

مدیریت در شرایط عادی از نوع مثلثی است شامل پرسنل سازمانی در وضعیت معمولی. از لحاظ محتوایی، آن نوع مدیریت از نوع خطرپذیر ( ریسک) می باشد .به دلیل اینکه شرایط عادی است از مدیریت سازمانی، پرسنل سازمانی و محتوای سازمانی ( امکانات ، تجهیزات و…..سازمان ) به صورت مدیریت مثلثی استفاده می شود. روند سازمانی و اداری طبق فعالیت های روزمره و ثابت است. سلسله مراتب حالت هرمی دارد ( مدیر ، معاونین ، کارشناسان و…..) . چون وضعیت در شرایط عادی ، نرمال و طبیعی است، شکل مدیریت به صورت مثلثی و افراد سازمانی با نوع مدیریت خطرپذیری و ریسک به ایفای نقش می پردازند.
اما وقتی شرایط از حالت عادی و نرمال به دلیل گستردگی و فراگیر شدن حوادث، منجر به ایجاد خسارات جانی و مالی گردید ، وضعیت اضطراری پیش می آید.

مهمترین وظیفه ی مدیران سازمانی این است که تمام تلاش خویش را بکار گیرند تا شرایط از حالت عادی به وضعیت اضطراری و اورژانسی نرسد و اگر هم به هر دلیل شرایط اضطراری پیش آمد تمام توان علمی ، مدیریتی ، لجستیکی ، سازمانی و….. خویش و سازمان یا سازمان ها را بکار گرفته تا این وضعیت اضطراری تبدیل به بحران نشده و به مرور با هنرمندی بتوانند وضعیت را به سمت عادی شدن سوق دهند.
مدیریت در شرایط اضطراری به صورت مدیریت دایره ای است. در این نوع مدیریت افراد ستادی بوده ، شرایط موقتی و روابط ترکیبی، کنترلی و موردی است . افراد و پرسنل ( نیروهای آماده به کار ) شامل پیر و جوان ، خبره و تازه کار ، رده بالا و رده پایین ، مرد و زن و…. بر مبنای توان ، تخصص ، کارآیی و… در قسمت های مختلف سازمان یا سازمان های متولی بکار گرفته می شوند.
در این شرایط هر چند علایم آسیب ها ( بصورت جانی و مالی ) بروز کرده است ، اما توان برای کنترل شرایط و برگرداندن اوضاع به حالت عادی وجود دارد.بیشتر افرادی که در عملیات حضور دارند از پرسنل سازمانی بوده ، مدیریت از حالت عادی به شکل مدیریت اورژانسی تغییر می یابد.
اگر به هر دلیل ( ضعف مدیریت ، ناتوانی در تصمیم گیری ، عدم برنامه ریزی ، کمبود امکانات و تجهیزات ، گستردگی حادثه، فراگیر شدن ، عدم وجود دانش و اطلاعات کافی ، نبود مدل و الگو و……)شرایط از کنترل مدیران خارج و موقعیت از اضطراری به بحران تبدیل گردید باید مدیریت دایره ای، افراد متخصص ویژه و فرماندهان ضد بحران مدیریت عملیات را بر عهده بگیرند ، مدیریت در این مرحله به صورت خاص و آزموده باید باشد. اقتضای زمان، شرایط ، مکان مد نظر قرار گیرد در غیر این صورت ضمن اینکه بحران حل نخواهد شد ، احتمال اینکه بحران مستقر ، کانون بحران یا بحران های دیگری شود، امری حتمی است.

مدیران بحران باید توان علمی ، دانش مدیریتی ، تخصص، تجربه ، قدرت تصمیم گیری ، توان برنامه ریزی ، سرعت عمل ، واکنش ، موقعیت سنجی و….. خویش را در کمترین زمان ممکن به ظهور برسانند.
مدیران ضد بحران آخرین حلقه مدیریتی بوده که توانایی رهبری و مدیریت اوضاع برای کنترل و برگرداندن شرایط به وضعیت عادی را داشته و بتوانند در یک بازه ی زمانی مشخص بر بحران غلبه نمایند.

چهارم فروردین ماه نود و نه

دانشگاه فرهنگیان اهواز