پایگاه خبری تحلیلی زاگرس نشینان

زاگرس نشینان-اداره کل منابع طبیعی خوزستان بیش از ۵۰ سال است که کاربیابان زدایی را شروع کرد که تا کنون بیش از ۱۴۰ هزار هکتار از عرصه های بیابانی استان خوزستان را به روش های مختلف از جمله مالچ پاشی، نهالکاری ، بوته کاری و بیابانزدایی با مشارکت مردمی تثبیت نموده است.
به گزارش زاگرس نشینان، در جلسه ای که با حضور نمایندگان سمن ها درفضای مجازی بنیادزاگرس نشینان برگزار شد احمد رئیس زاده قائم مقام اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان گفت: در تخریب محیط زیست دو عامل انسانی و طبیعی نقش مهمی داشته اند، سیاست ها و استراتژی ها و برنامه های اجرایی در چند دهه اخیر بدون رعایت مسایل زیست محیطی و بدون توجه به محیط زیست بوده که می توان از عوامل انسانی برشمرد. قائم مقام اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان همچنین گفت: برای نجات محیط زیست انسان تنها از عهده استان خوزستان بر نمی آید بلکه به نظر می رسد اول آسیب شناسی شود ، تغییر نگرش در سیاست های کلان کشور، اصلاح قوانین و تصویب قوانین جدید و کاربردی ، تامین اعتبارات مشخص و تخصیص یافته و تخصیص حق آبه مراتع تالاب ها و هورهاست. لذا تا زمانی که سیاست های توسعه و اجرایی طرحها بدون توجه به مسایل زیست محیطی باشد روزبه روز شرایط بدتر خواهد شد. وی در ادامه گفت: در بخش تاثیر عوامل طبیعی هم تغییرات طبیعی تاثیر گذار هستند ولی آنها را هم می توان مدیریت کرد. احمد رئیس زاده در بخش دیگری از سخنان گفت: در مجموعه سازمان جهاد کشاورزی و منابع طبیعی کارشناسان، و متخصصین بسیار خوبی داریم که در صورت تامین اعتبار می توان با سرعت بیشتری به مقابله با بیابانزایی پرداخت و در حال حاضر به دنبال روش جدید برای مقابله با بیابان زایی که با محوریت احیاء و اصلاح سرزمین هستیم.
قائم مقام اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان به روش های مقابله با ریزگردها و بیابان زدایی پرداخت و گفت: برای مهار و مقابله با ریزگردها تنها نهالکاری کافی نیست هر چند که نهالکاری یکی از صدها روش مقابله با ریزگردهاست که در جایی که آب و خاک مناسب وجود داشته باشد بسیار ثمر بخش است.
احمد رئیس زاده به گونه درخت کهور و مزایای آن پرداخت و گفت: درخت کهور یکی از معجزات خدادادی برای استان خوزستان است و درختی است که هم به شوری،کم آبی و دمای بالا مقاو است و هیچگونه ای مثل کهور همه این شرایط بد را باهم نداشته ،ضمن اینکه بذر کهور دارای بالاترین پروتئین است و با جو برابری می کند.
احمد رئیس زاده بخشی از سخنان خود به تالاب ها و حق آبه تالاب ها و تاثیرات پوشش زیست محیطی اشاره کرد و گفت: متاسفانه در این چند سال اخیر حق آبه چندانی برای مراتع تالاب و هورها در نظر گرفته نشده بلکه برداشت های با مجوز و بی مجوز باعث گردید که به بعضی از هورها اصلاً آب نرسد و یکی از علل اصلی ایجاد کانون ریزگردها همین موضوع است و مصداق عینی آن رودخانه کوپال بوده که در اثر برداشت آب ، هورشریفه و منصوره خشک و بی آب و باعث ایجاد کانون فوق بحرانی به مساحت ۱۱۳۰۰۰۰ هکتار شده است.
بر اساس این گزارش قائم مقام منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان به نقش و تاثیرات بندهای خاکی و آبخیزداری پرداخت و گفت: سدها و بندهای آبخیزداری هم میتوان نقشی مثبت و منفی داشته باشند چنانچه سدها بر اساس اصول علمی و رعایت مسایل زیست محیطی و در جای مناسب ساخته شوند و بندهای خاکی نقش آبخوان داری را چرا نمایند یا آب مازاد را ذخیره و در فرصت مناسب پخش شود. حق آبه مراتع و هورها و تالاب ها رعایت شوند قطعاً نقش مثبت دارند و در صورت عدم رعایت موارد ذکر شده نقش مخرب خواهند داشت.
احمد رئیس زاده در پایان ضمن تقدیر و تشکر از تلاش های شبانه روزی استاندار محترم، مسئولان ، مجمع نمایندگان استان خوزستان که باعث گردید خواستار تصویب قوانین مرتبط با تامین و تصویب اعتبارات لازم جهت تصویب یک ردیف پایدار و مستمر برای مهار و مقابله با ریزگردها و پیگیری و الزام دستگاه های اجرایی مبنی بر اجرای طرحها با رعایت مسایل زیست محیطی شد.

درادامه هژیرکیانی مدیرعامل شبکه محیط زیست ودبیرتشکل های زیست محیطی استان به بیان این موضوع پرداخت وگفت:فرموده اید چه باید کرد؟
ما به عنوان سازمان های مردم نهاد معتقدیم
پیش از اصلاح نگرش و رویه و الزاماتی در سه نقطه مثلثی که مسبب شرایط موجود محیط زیست خوزستان هستند
ما به یک گفتمان روشن نیاز داریم گفتمانی که بتواند با آگاهی بخشی پرسشگری و مطالبه گری محیط زیستی در اصلاح سه نقطه مثلث یعنی نگاه بهره کشی،سوء مدیریت و ناکارآمدی و بی برنامگی اثر گذار باشیم
و این تلاش ها و ترویج این گفتمان به تحقق اهداف سند ملی محیط زیست و اجرای اصل پنجاهم قانون اساسی بینجامد
اگر باوری برای اصلاح مسبب ها و مسببین شرایط موجود شکل بگیرد آنوقت ما به ضرورت تدوین یک برنامه جامع نجات بخشی برای پایان بخشی به وضعیت موجود استان خوزستان به عنوان ملی ترین استان خواهیم رسید
بنا بر این تنها با وجود یک برنامه و چشم انداز روشن و قابل اندازه گیری می توان امیدوار بود تا از شرایط موجود خارج شویم
و البته خارج شدن به معنی بهبود نیست! به دلیل عمق و گستردگی فجایع محیط زیستی! بلکه اجرای این برنامه در افقی مشخص و جدول زمانی می تواند به توقف و کنترل تخریب ها کمک کندتا شاید در آینده بتوانیم شاهد بهبودی و در برخی از بخش ها احیاء محیط زیست و منابع طبیعی باشیم
بنا بر این ما به ترویج‌این گفتمان‌ در میان آحاد مردم نیاز داریم تا مسائل محیط زیست و آب به یک گفتگوی اجتماعی تبدیل شود.
درپایان ژاله کریمی زاده مدیرروابط عمومی سازمان جهادکشاورزی استان خوزستان گفت:برای پاسخ به این موضوع ضروری میدانم مفهوم (( تنوع زیستی)) را طرح نمایم.
یکی از جنبه های تنوع زیستی تنوع در اکوسیستم است که خود سبب تنوع در گونه ها و ژنتیک نیز می گردد. کاشت درخت سبب پیشگیری از فرسایش های بادی و آبی شده و بمرور مواد آلی خاک بیشتر می شود و زمینه بدای تنوع زیستی و حضور سایر گونه ها فراهم می گردد

شاخص آلودگی هوا بر مبنای ((پی . اس . آی)) می باشد . چنانچه این شاخص پایین تر از ۳۰۰ باشد شرایط خطرناک نیست .
نکته مهم:پس از کاشت درختان در کانونهای بحرانی تعداد روزهایی که شاخص آن کمتر از ۳۰۰ و در شرایط غیر خطرناک بوده بیشتر شده و این امر نشان از کنترل ریزگردها با اقدامات مذکور می باشد.

نکته دیگر آنکه بعنوان مثال در جنگلهای استوایی که غنی ترین اکوسیستم جهان محسوب می شود ۵ اشکوب وجود دارد.
در حال حاضر فاز توسعه مهار کانونهای ریزگرد قابل برنامه ریزی است و میتوان از کشت گیاهان علفی و بوته نیز استفاده کرد تا بمرور این اکوسیستم غنی تر و تنوع زیستی آن بیشتر شود.

چنانچه عزیزان به این مناطق تشریف ببرند در جاهاییکه ((پخش مصنوعی سیلاب)) انجام شده اغلب سطح زمین پوشیده از گیاهان مختلف بومی شده که کاملا مانع فرسایش خاک می شوند.

بنابر این با بررسی مجموع این اقدامات میتوان دریافت پروژه فوق موفق بوده است.

ضمن اینکه همواره می توان به فاز توسعه و غنای این اکوسیستم نیز اندیشید و برای آن برنامه ریزی نمود.

لازم است به مبحث فوق فرهنگسازی را نیز افزود و صد البته که سواد محیط زیستی برای تمامی اقشار از جمله بهره برداران نیز بسیار مهم است.

تمامی شهروندان باید ارزش اکولوژیکی یک درخت را بدانند و بعنوان مثال از افروختن آتش در جنگلهای طبیعی ، مصنوعی و هر زیستگاهی خودداری نمایند که این نمونه ای از سواد محیط زیستی است.