پایگاه خبری تحلیلی زاگرس نشینان

به گزارش خبرگزاری زاگرس نشینان؛ملک محمد مکوندی فعال سیاسی-اجتماعی در یادداشتی باعنوان:مقایسه ایران و سایر کشورها در استفاده ازفرصت ها و جالش های جهانی در تامین منافع ملی

بخش اول : سایر کشورها

گرچه موارد متعددی در رابطه با عنوان مقاله از گذشته ی دور تا کنون وجود داد.اما برای درک بهتر مطلب به تحولات اخیرادر سطح بین الملل که ملموس تر و به روز تر است و طی ان کشورهای مختلف حتی ابر قدرت ها از فرصت ها و چالش های بین دو یا چند کشور به نفع منافع ملی خود استفاده نموده اند اشاره خواهم نمود.نگاهی هم به فرصت سوزی های خلاف منافع ملی ایران در دوران اخیرخواهم داشت.

اشتراک منافع روسیه و امریکا در مهار نفوذ چین: علی رغم اینکه این دو کشور دارای اختلافات و چالش های زیادی در موضوعات اقتصادی، سیاسی و ژئو پلتیکی هستند اما چون خطر نفوذ چین انها را تهدید می کند هریک جداگانه و با دو روش مختلف با ایجادهمگرایی های منطقه ای بامحوریت یک کشور بنام هند  که درتضادبا چین است در صدد متوقف کردن و یا کند کردن طرح اقتصادی ترانزیتی یک جاده یک کمربند چین و جلوگیری از نفوذ ومهار ان کشور هستند.

روسیه علی رغم عضویت در پیمان شانگهای و داشتن روابط نسبتا مطلوب اقتصادی، نظامی، سیاسی با چین، نفوذ ان کشور از طریق طرح یک جاده، یک کمربند را خطر جدی در تضاد با منافع ملی و موقعییت ژئو پلتیک خود می داند. بدین منظور برای جلوگیری ازسلطه چین بر کشورهای اسیای میانه که حیاط خلوت روسیه محسوب می شوند اقدام به ایجاد پیمان اوراسیا با حضورکشورهای اسیای میانه کرد واز هند هم برای پیوستن به این پیمان دعوت نمود. از طرفی روسیه که با بنا به گفته ظریف تا اخرین دقایق مذاکرات برجام با ان توافق مخالف بوده اینک با مصاحبه های مکررمیخاییل اولیانوف نماینده دائم روسیه درسازمان های بین المللی دروین ازجمله اژانس بین المللی انرژی اتمی که بعنوان وکیل تام الاختیار ایران حداقل هفته ای دوبار به جای نماینده ایران دراژانس یا به جای سخنگوی وزارت خارجه و سخنگوی دولت وگاها نیز به جای وزیر خارجه ایران اعلام موضع می نماید!!!!! نشان داده که موافق پیوستن ایران به مذاکرات برجام است.انها خواهان توافق ایران در برجام و رفع تحریم ها به صورت مهار شده هستند بطوریکه ایران پس از توافق در دامان غرب یاچین قرار نگیرد. و با این سیاست بدنبال پیوستن ایران به پیمان اوراسیا هستند.

از طرفی امریکا در قرن بیست و یکم چین را خطر اصلی برای نظام لیبرال دموکراسی و اقتصاد غرب می داند.بدین منظور جلوگیری از نفوذ و مهار چین در اولویت اول راهبرد و استراتژی امریکا قرار گرفته است. امریکا درتلاش برای ایجادهمگرایی میان کشورهای حوزه اقیانوس هند غیراز پاکستان است تا دربرابرطرح نفوذ اقتصادی، اعتقادی چین درقالب طرح یک جاده و یک کمربند مقابله نماید بدین لحاظ در اوایل ماه جاری میلادی یک پیمان امنیتی بنام AUKUS “آکوس” با حضورکشورهای انگلستان و استرالیا برای مهار چین منعقدنمودکه درادامه قرار است کشور های ژاپن،ویتنام، هند و برخی از کشورهای اسیای جنوب شرقی به ان بپیوندند.از طرفی رهبران امریکا،ژاپن،استرالیا وهند متعهد شده اند در بحبوحه نگرانی مشترک در باره چین جبهه متحدی را تشکیل دهند.الجزیره در گزارش ۲۴سپتامبر دراین رابطه نوشت:نشست دو ساعته روز جمعه اعضای کواد (QUAD) در کاخ سفید “نامی که ۴ دموکراسی به اجتماع خود دادند”در بیانیه مشترکی می گویند:ما طرفدار حاکمیت قانون، ازادی ناوبری و پرواز هستیم. طرفدارحل مسالمت امیزاختلافات، ارزش های دموکرا تیک وتمامیت ارضی دولت ها هستیم.به نوشته الجزیره درحالی که در اظهارات و بیانیه مشترک رهبران چهار کشور نامی از چین نیامده، امادراین بیانیه در رفتارهای مبتنی بر قانون سخن به میان امد که چین تلاش دارد در اسیای جنوب شرقی به شکلی اقتدار گرایانه اعمال نفوذ و اعمال قدرت نماید.

ملاحظه می شود روسیه با تشکیل پیمان اوراسیا با مشارکت هند و امریکا با تشکیل دو پیمان کواد و آکوس با محوریت هندو استرالیا درصدد ایجاد مانع و کنترل نفوذ چین از طریق طرح یک جاده-یک کمربند هستند.

نقطه اشتراک طرح های روسیه وامریکا برای مهار نفوذچین استفاده از مزیت های اقتصادی و موقعیت ژئو پلتیک هنداست.چالش ها وتنش های موجود بین هند و چین،، و هند پاکستان درراستای اختلافات سر زمینی و رقابت های نظامی فرصت و زمینه مناسبی برای امریکا و روسیه فراهم نمود تا در راستای منافع ملی خود از هند برای مهار سیاست های اقتصادی چین از جمله طرح یک جاده-یک کمربند استفاده بنمایند و ازطرفی هندنیز از سیاست های منطقه ای امریکا و تا اندازه ای روسیه برای تقویت موقعیت منطقه ای خود نهایت بهره را خواهد برد.

هند بعنوان کشور مهم‌ منطقه درتلاش برای همگرایی کشورهای حوزه اقیانوس هند به غیر از پاکستان است تا دربرابر طرح های اقتصادی چین ایستادگی کند.این موضوع ازچند جهت برای دولت هند مهم است. اول انکه هندوستان چین را رقیب سرسخت و اتمی خود می دانددر نتیجه تحمل کشور قدرتمندی هم چون چین درهمسایگی خودرا ندارد. دوم اینکه هند خود را دولتی ملی گراتر و دموکراتیک تر ازچین می داند و معتقد است که توان و ظرفیت های داخلی و همچنین پتانسیل ها و قابلیت های منطقه ای و بین المللی برای رقابت با چین را داراست.دلیل سوم حساسیت هند در مورد طرح یک جاده-یک کمربندچین و نفوذ همه جانبه این کشور درحوزه شبه قاره هند بعنوان حیاط خلوت هند است. دولت چین با سرمایه گذاری درطرح های اقتصادی شبه قاره هند کشورهای بنگلادش و سریلانکا را به سوی خود جذب نمود.چهارمین دلیل مخالفت هند با چین به مسئله کشمیر برمی گردد. بخشی از جاده سه هزار کیلو متری چین به بندرگوادر پاکستان از منطقه کشمیرکه موردمناقشه هند، پاکستان است می گذرد. هند معتقد است که عبوراین جاده از کشمیر باعث تثبیت مالکیت پاکستان بر منطقه کشمیر خواهد شد.