زاگرس نشینان- استان خوزستان با جمعیتی بالغ بر چهار میلیون و هفتصد هزار نفر(آمار رسمی سال ۹۵) به دلیل نگاه بهره کشی مدیران اجرایی ملی در دولت های مختلف و سوء مدیریت های درون استانی حاکم بر بخش منابع آب و مصرف، یکی از سخت ترین دوران خود را می گذراند. به گونه ای که […]
زاگرس نشینان- استان خوزستان با جمعیتی بالغ بر چهار میلیون و هفتصد هزار نفر(آمار رسمی سال ۹۵) به دلیل نگاه بهره کشی مدیران اجرایی ملی در دولت های مختلف و سوء مدیریت های درون استانی حاکم بر بخش منابع آب و مصرف، یکی از سخت ترین دوران خود را می گذراند.
به گونه ای که می توان مسائل محیط زیست و پیامدهای ناشی از نگاه توسعه یکجانبه نگرانه حاصل از آن را بزرگترین چالش استان خوزستان به حساب آورد.
در این میان مسائل مربوط به آب بیش از تمامی مسائل محیط زیستی پیامدهای منفی و خسارت های جبران ناپذیری را به جلگه خوزستان و مردمان صبور این دیار تحمیل کرده است.
مدیریت نادرست منبعث از نگاه سازه محور وزارت نیرو بر منابع آب استان خوزستان در روندی بی سابقه پرآبترین استان کشور را به سوی سرزمینی خشک و لم یزرع می کشاند.
بارگذاری بی برنامه و کارشناسی نشده بر گرده رودهای خوزستان ، انتقال آب ویرانگر از سرشاخه های کارون،سدسازی های فاقد ارزابی های محیط زیستی و پیوست های اجتماعی،بی توجهی به توان سرزمینی و قوانین بالادستی(اصل پنجاهم قانون اساسی و سند ملی محیط زیست)در طول این سال ها نه تنها مشکلات آبی استان را حل ننمود بلکه سبب خشکانیدن بخش مهمی از تالاب های بزرگ و بین المللی چون هورالعظیم و شادگان شد.
تالاب بندون برای همیشه خشکانیده شد و تالاب میانگران و بامدژ و سایر تالاب ها در اثر بی برنامگی و عدم رهاسازی و رعایت حقابه های محیط زیستی رو به زوال نهاد و معیشت وابسته جوامع محلی به تالاب را از بین برد.
مسئله کمیت و کیفیت آب شرب استان از دهدز تا آبادان به قوت خود باقی مانده است ست و نیازمند یک برنامه جدی برای رفع مسائل پیرامونی ست.
برای نخستین بار ممنوعیت گسترده کشت بر کشاورزان استان تحمیل و خاموشی گسترده و اجباری سراسر خوزستان را فرا گرفت.
ریزگردها سبب وارد شدن خسارات جبران ناپذیری بر حیات اجتماعی و کیفیت زیستن مردمان این دیار شد.
رشد نگران کننده مهاجرت و کوچ اجباری بیش از ۲۰۰ هزار نفر در یک دوره ۵ ساله حاکی از بی برنامگی مدیران حیاتی ترین سازمان بزرگ استان یعنی آب و برق دارد که سال ها در پستوی اتاق های مدیریتی تنها به تعریف پروژه های ضد محیط زیستی و سود آور و خلق الساعه مشغول بودند و نتیجه این سوء مدیریت و بی مبالاتی ها در فجایع محیط زیستی بی سابقه ای چون سد گتوند و رها شدن طرح کیفی سازی رودخانه کارون خود را نشان داده است.
در روزهای اخیر اما خبر از عزل اجباری مدیر عامل سامان آب و برق و جایگزینی مدیری جدید برای سکانداری حیاتی ترین و بزرگترین سازمان استان یعنی سازمان آب و برق دارد.
رضا اردکانیان وزیر نیرو به دلیل شعارهای شبه برنامه خود در آستانه یک تصمیم تاریخی برای پرآبترین و استراتژیک ترین استان کشور قرار گرفته است.
او می بایست هم توان تولید بیش از ۸۰ درصد انرژی برقابی کشور را حفظ نماید و هم اینکه نارضایتی های حاصل از محدودیت های اجباری آب و برق در خوزستان را کاهش دهد.
که امیداوریم این بار برخلاف رویه وعده داده شده و عمل نکرده رفتار نکند و دست به انتصاب مدیری بزند که هم سازمان را بشناسد و هم توان کافی برای ساماندهی وضع موجود را داشته باشد تا باور کنیم سیاست های وعده داده شده ایشان حداقل در ملی ترین استان کشور رنگ و لعاب اجرایی به خود می گیرد.
از سویی دیگر استاندار خوزستان که به خوبی مسائل آب استان و تهدیدات آن را درک نموده است تصمیمی درست و فارق از فشارهای سیاسی و جناحی اتخاذ نماید تا با انتصاب مدیری شایسته از سیر قهقرایی منابع آب استان و پیامدهای متعدد آن بکاهد.
نمایندگان مردم در مجلس نیز در آستانه یک آزمون بزرگ فراجناحی قرار دارند تا به دور از مصلحت اندیشی های چند سال گذشته شان تنها صلاح مردم استان خوزستان و کشور را در نظر گرفته و برای انتصاب مدیری لایق شایسته و کاردان همت گمارند و با پرهیزی از اخذ امتیازهای خرد و منطقه ای برای تسهیل در کاهش آلام ناشی از سوء مدیریت بر منابع آب و مصرف آن که زندگی را بر مردم سخت کرده است تلاش کنند.
بدون شک مردم و فعالان محیط زیستی نیز در انتظارند تا در این آزمون مشترک نمایندگان مجلس، استاندار و وزیر نیرو نتیجه ای امیدوار کننده و رضایت بخش برای مردم و جلگه خوزستان و منافع ملی رقم زده شود.
تصمیمی که مبتنی بر واقعیت های محیط زیست خوزستان و با نگاه به سیر تدریجی و رو به افزایش نابودی رودخانه ها، تالاب ها، نخلستان ها، گسترش کانون های ریزگرد، تضعیف معیشت کشاورزان، مشکلات آب شرب، نابسامانی های فاضلاب ومهاجرت اجباری مردم مقاوم و وطن دوست استان مظلوم خوزستان اتخاذ شود!
و نه بر اساس مصلحت اندیشی های خسارت بار سیاسی و جناحی، گروهی و سایر روابطی که بدون توجه به سرنوشت استان و حیات چند میلیون نفر ساکنین جلگه خوزستان گرفته شود.
بر این باوریم نیروهای برنامه محور توانمند و دارای بینش و دانش لازم همسو با توسعه پایدار خوزستان، درون سازمان آب و برق وجود دارند و می توانند وضعیت رو به قهقرای آب و محیط زیست استان را متوقف و برای بهبود این مهم تدابیر لازم را بکار گیرند و با تدوین و اجرای سند امنیت آب استان خوزستان، امیدواری برای کاهش آلام مردم و لبخندهای دوباره نخلستان ها و بلوط زارها بر پیکر بی جان کارون و اروند و کرخه و دز و زهره و مارون جراحی را به کوردکان این سرزمین هدیه کنند.
هژیر کیانی دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست خوزستان
۱۸مهرماه۹۷