پایگاه خبری تحلیلی زاگرس نشینان

به گزارش خبرگزاری زاگرس نشینان؛حسین علیخانی فعال سیاسی -اجتماعی در یادداشتی باعنوان:اصلاح سیستم حکمرانی؛ تربیت مدیران خلاق و ایجاد اندیشکده ؛ نیاز توسعه خوزستان

با افزایش درهم پیچیدگی مدیریتهای کلان و استراتژیک در جامعه و استفاده از ظرفیتهای ملی و انتخابهای متفاوت مسولان و مردم و ایجاد سازوکارها و سیستم های هوشمند؛ برای جلوگیری از اشتباهات مکرر دهه های اخیر ؛ برخی معتقدند: دولت و مقامات کشور و بالاخص استان تحت فشارند تا روشی پایدار برای توسعه بیابند؛ اما هنوز این گمشده را نیافته اند ؛ تا اینجای مطلب؛ نگارنده باور ندارد که پس از چهل سال و اندی؛برخی مسولان تاثیرگذار ؛ بجز باند و جناح بازی و رفیق بازی و قومگرایی در سپردن پستها و مسولیتها به اذنابشان و روزمرگی ها و مدیریتهای ناکارآمدِ بحرانهای فرسوده و کهنه ای که اکثر آنها را خودشان میسازند؛گامی برداشته و در ارزیابی عمومی کنونی خوزستان؛ ایجاد تغییراتی بنیادین؛ انکار ناپذیر و مسولان هر سه قوه علیرغم درگیری با مشکلات پیچیده باید از خواب اصحاب کهفی بیدارشوند؛ البته اگر اراده ای برای توقف ابربحرانها و حضور مدیریتهای منفعت طلب باشد.همچنین؛عقلا در هرجامعه از عصرغارنشینی تا کنون و منبعد میدانند که هر غار و دیار و کشوری برای پیشرفت و استمرار خود نیاز مبرم به کادرسازی و تربیت مدیرانی در همه سطوح و اصلاح مکرر حکمرانی و خلقِ اندیشه های جدید و مدیرانی توانمند؛عملگرا و متخصص ؛ آگاه به تحولات جهانی و متخلق به اخلاق انسانی و ایمانی و توان جسمانی با حداقل تجربه و علاقمند به نظام؛ حکومت و ملت دارد اما چهل سال و اندی است که اکثر مسولان نظام از خلق اندیشه های کارآمد با کادر سازی و تربیت مدیران ارزنده در همه سطوح غفلت کرده اند که اگر غیر از این بود؛کشور و استان در اختیار قدرت طلبانِ تمامیت خواه نبود لذا آموزشهای نوین و سپردن مسولیتهای ملی و استانی به شایستگانِ پرانرژی و جوان میبایستی پس از گذراندن آموزشهای فهم دنیای امروز و اداره کشور در یک بانک اطلاعاتی ؛ نگهداری شود تا هرگاه نیاز به مدیرانی درهر حوزه و هرسطحی وجود داشت از طریق بانک مدیران ؛ شناسایی و بهترین شان را بکار بگمارند ولی هنوز نمیدانیم پس از چهل سال و بالخص پس از جنگ چرا اکثر حکمرانان نمیخواهند مدیران لایق و کادر سازی را برای تغییرات ساختاری بکار گیرند ؟ شاید اکثریت مسولان نظام و خوزستان هنوز باور ندارند که جهان تغییر کرده یا شاید هنوز نمیدانند که تقریباً همه ابعاد کار و زندگی انسانها در معرض دامنه ی تأثیر سیاست‌های نهادهای حاکمیتی در سطوح مختلف قرار دارد بطوری‌که امروزه تصور اداره نمودن شئون زندگی ؛ بصورت فردی و یا با تصلب قدرت از نظام‌های اجتماعی ناممکن است و اصرار بر این روند قرن نوزدهمی تا کی ادامه دارد؟ آیا نمیدانند که در جهانی زندگی میکنیم که همه بهمدیگر نیازمندند والبته منافع ملت و فهم آن ارجح تر؟ آیا نمیدانند در حوزه اقتصاد خانواده؛ تربیت؛ فرهنگ؛ سیا ست ؛صنعت ؛ انرژی؛ تولید علم و فناوری واقتصاد دانش بنیان که بهترین نوع مکانیزم مداخله نهادهای سیاست‌گذار را میطلبد باید فکر اساسی بشود و عقلا میدانند که تنوع و پیچیدگی فزاینده مسائل اجتماعی و ظهور بحرانهای ملی و بین‌المللی و ابر بحرانهای فرسوده و انباشته شده و لاینحل مانده، ضرورت افزایش دقت و اعتبار سیاستهای اعمال ‌شده از سوی دولت ‌و حکومت را با هدف جلوگیری از وقوع شکست‌های سیاستی و تحمیل هزینه‌ های گزاف به جامعه؛ صدچندان نموده ‌(نمونه: تضعیف اعتماد ملی و پرداخت چند نوع یارانه به بیش از ۷۰ ملیون ایرانی و تداوم فقرو تبعیض)از اینرو یادگیری سیاستی بمعنی ایجاد دینامیک استفاده از یافته‌ها، تجارب و نوآوری‌های علمی در ارتقای سطح سیاست‌های حاکمیتی و کاهش ریسک‌های مرتبط، مفهوم نوینی درادبیات سیاست گذاران مدرن را خلق کرده که سالیان متمادیست مسیر توسعه را کمتر تحت تاثیرِ محرکهایی قرار داده مانند:اقتصاد، سیاست ؛تولید ؛ اشتغال؛ زنده نگه داشتن واحدهای خرد و اصلاحات نهادی و تغییرات فناوری، هنجارهای فرهنگی و عملکردها؛ تا پایداری ایران و خوزستان را تثبیت نمایند؛ ای کاش یکبار ازخودمان بپرسیم پس از جنگ چه کرده اند که بیش ازهفتاد ملیون یارانه بگیر و چند ملیون محاسبه نشدهِ درمانده و برخی مولتی میلیاردرهای مفسد گرفتارمان کرده اند؟شاید درشرایط کنونی که باید با دیپلماسی هوشمندانه؛ مثلا: در برابر برخی دیپلماسیهای زورگوی داخلی و خارجی بایستیم؛ نمیدانیم که برخی از آنان که در راس امورند ؛ نباید؛دیسپاچینگِ کار چاق کن ها و امضا طلاییهای مفسد ساز و سلطان ساز باشند و هنوز هم نمیفهمند که جهان؛ تحت تاثیر مولفه های کلیدی مختلفی مانند رشد جمعیت (نه برای ایران)و نیازهایشان؛ تغییرات عمده ای را تجربه میکند و بیتوجهی حکمرانان؛ بهمین یک مولفه و عدم تمرکز بر منابع مادی و معنوی آنها؛چه خسرانی ببار آورده و آیا سالیان اخیر با پایان جهانی شدن اقتصاد با آغاز نابودی طبقه متوسط و فقیر(اکثریت جامعه)مواجه نشده ایم؟اگر نپذیریم؛جهان تغییرکرده و اقتصاد و سفره های اکثریت کوچکتر شده و باید از ظرفیتهای ملی خویش برای احیای استان و کشور استفاده کنیم سخت در اشتباهیم لذا فهمیدن اهمیت قدرت ملت و دیگران گام نخست دانایی است مگر بخواهیم با توهم دانایی باقی بمانیم البته در همین راستا اولویت تمرکز بر زمان شناسی و دگراندیشی و آینده پژوهی در اندیشکده هایی باید جریان یابد که اندیشه جدید تولید میکنند و اگر بر این موارد تمرکز نکنیم تهدیدات ملی؛ بحرانهای فرسوده و لاینحل مانده را به سمتِ فاجعه ای ملی سوق میدهد هر چند که دراکثر ۵۹ اندیشکده فعلی کشور؛اندیشه های کارآمد کمتری تولید میشود که اگر تولید میشد و مطلوبیت داشتند؛ وضع بدین منوال نبود.البته در همین راستا با تسهیل امور و کاستن از فساد که ریشه در بنیانها و ساختارهای تاثیرگذار را به هیولایی هزار سر مبدل کرده و مبارزه با آن؛ همین الان هم دیر است برای اصلاح سیستم حکمرانی وسیاستگذاریهای عمومی باید بفکر چاره بود مثلا: در استانی مثل خوزستان که بیشترین بودجه کشور را بعد از تهران به خود اختصاص میدهد و تغییرات اساسی کمتری دیده میشود باید اندیشکده ای فراقوه ای و یا بشکل موسسه ای با حضور نخبگان و اندیشه ورزان از همه گروهها که منافع استانی و ملی را ببینند تشکیل شود تا علاوه بر معرفی مدیران لایق؛ چشم بینای سیاستگذاران عمومی و مردم باشند؟ نگارنده پیشنهاد میکند که نخبگان و اساتید برجسته متعهد؛ با مشارکت اندیشه ورزان جوانان ؛برای راه اندازی این اندیشکده بومی با هدف: پژوهش تحلیلی سیاست ‌گذاری عمومی و تعاملی در باره مسائل ویژه استان و اهواز با تحلیل‌ها و توصیه‌هایی مبتنی بر سیاست‌گذاری های عمومی کارآمد را راه اندازی نماییم ؛شاید مسولان از نتایج این اندیشکده ؛ سیاستهای عمومی مبتنی بر نیاز جامعه را بهتر شناخته و تصمیمات آگاهانه‌ تری جهت توسعه و رشد اقتصاد پایدار خوزستان بگیرند و بودجه ها و ثروت ملی را حیف یا میل نکنند (پیشنهاد:اندیشکده تاریانا یا اندیشکده پارسیان) ضمنا در راستای معرفی و برجسته‌ سازی پژوهش‌ ها واقدامات بنیادین با شناسایی و الگوسازی از فعالیت‌های موفق علمی ،زمینه را برای توسعه ظرفیت و اثرگذاری برای شکل‌گیری اندیشه های کاربردی جدید ارایه نمایند البته در ساختار این اندیشکده پیشنهاد میشود: یک گروه مرکزی؛ فعالیتهای مربوط به تحقیق و طراحی الگو بر اساس تصمیم یک شورای عالی را با تصویب نظام‌نامه ای تشکیل و هر زیرگروه ؛ مسئولیتِ هماهنگی و ساماندهی امر تحقیق و طراحی و تدوینِ بخشی از الگو و پایش اجرای آن را بر عهده گیرد.ضمنا پیشنهاد میکنم در گام نخست حداقل حول ۷ حوزه با کارگروهها ی اندیشه ورز؛ فعالیت های خویش را برنامه ریزی نمایند؛ حوزه هایی مانند: صنعت و تولید ملی.گردشگری و توریسم.اقتصاد خانواده .کشاورزی و آب .محیط زیست و سلامت. فناوریهای دانش بنیان و حوزه انرژی. اندیشکده فوق میتواند؛ متشکل تا ۲۰ نفر یا بیشتر با شرایط پیشنهادی ذیل انتخاب شوند:
– صاحب‌نظران اندیشه ورز با سابقه موفق در فعالیت‌هايی نظیر مدیریت راهبردي دستگاهها، سیاستگذاری عمومی و قانونگذاری و مالی…
– اساتيد نخبه و علمای حوزه و دانشگاه كه در موضوعات مرتبط با هفت حوزه صاحب کرسی یا آثار علمی برجسته هستند.
– كارآفرينان و فعالان برجسته ی بخش های تولیدی خصولتی و خصوصی صاحب‌نظر در موضوعات هفت حوزه
– محققانی كه میتوانند با اندیشکده همكاري و بدنه كارگروه های ویژه انديشكده را تشكيل ‌دهند.
– سایر تاثیرگذاران و سیاست ورزانی که منافع استانی و ملی را ارجح بدانند
ساختار اندیشکده : پیشنهاد میشود رئیس، دبیر، هفت کارگروه ویژه و چند زیرگروه تخصصی (بنا به ضرورت) در مکانی که متعاقبا طبق ساختار معرفی خواهد شد؛ پیش بینی و البته وظایف؛ نحوه و زمان حضور افراد در اندیشکده نیز متعاقبا با نظر مشورتی اعلام گردد
مهم ترین محورهای مشترک فعالیت در اندیشکده(پیشنهاد)
۱)تدوین مراحل کار در چارچوب یک روش شناسی و الگوی تاثیرگذار مثلا: طراحی الگوی کلان اقتصاد استان در راستای الگوی کلان کشور، بهره گیری از منابع و ظرفیتها؛استعدادهای انسانی و جغرافیایی برای تولید بیشتر ثروت و توانمندیها؛ عدالت اجتماعی و اقتصادی، بستر سازی برای شکوفائی حداکثری ظرفیتهای مدیریتی خلاق و نوآور؛ توسعه و امنیت سرمایه گذاری و …
۲)تدوین و طراحی عملیاتیِ روش شناسی و تدوین ساختار ارزش ها و بینشهای مرتبط با حوزه فعالیت در هفت حوزه
۳)نقد و بررسی و تحلیل انتقادی و علمی عملکردها و نظریه های توسعه ای و کمک به نظریه پردازی در هفت حوزه
۴)ارایه پیشنهاد خطوط و زمینه های عملی و پژوهشی مورد نیاز الگو به مراکز و دستگاههای استان در هفت حوزه
۵) اطلاع رسانی عمومی جهت آگاهی مردم بهمراه ارزیابی و آسیب شناسی روند مدیریت و وضعیت کنونی استان( تصویر و تحلیل وضعیت)
۶)تدوین اصلی ترین شاخصهای متناسب با تحولات روز برای توسعه استان بالاخص رصد هزینه های منطبق با طرح ها در ۷ حوزه
۷) تحلیل اسنادی درموضوع فعالیت اندیشکده که قبلادرمراجع ذیصلاح تصویب و ابلاغ وعملیاتی شده(مانند: بیشترین دریافت بودجه کشور)
۸)مطالعه تطبیقی (مقایسه ای) در خصوص مثلا سهم استان از تولید ناخالص داخلی کشور چقدر است یا درآمد سرانه و بیشترین دریافت بودجه نسبت به میانگین کشور و علل عدم رشد در توسعه و نحوه مصرف بودجه و علل تداوم فرسودگیهای مدیریتی و عقب ماندگیها چیست
۹)انجام مطالعات مرتبط با منافع ملت و مطالعات آینده پژوهی مانند: الگوی حرکت جامعه به سوی توسعه و گسترش نوآوری های علمی و فناوری های پیشرفته و مورد نیاز استان با آموزش و پژوهش در حوزه فعالیت و استفاده از علوم سایر کشورها
۱۰)تدوین وضعیت مطلوب و اهداف میان مدت در گام نخست (پنج ساله) و راهبردهای مرتبط
۱۱)طراحی نقشه راه و سازوکارهای زمینه ساز حرکت جامعه خوزستانی در مسیر پیشرفت
۱۴)بازنگری اقدامات کند کننده و تدوین شاخص های رشد و پیشرفت
۱۵)طراحی کارآمد نظام مند در حوزه نظارت و پایش پیشرفت استان و ارزیابی از طریق کنترل شاخصها و به روز رسانی پیشنهادات با تقسیم کار در هفت حوزه با منطق تقسیم بندی الگو به اجزا، موضوعات و حوزه های مختلف فکری نواندیش و.. برای مطالعه میدانی و یاری جستن از رهنمودهای مقام معظم رهبری، نظریات متفکرین و نخبگان ، تجربیات سیاستگذاری سیاسیون کارآمد ؛ متعهد و برنامه ریز، برای توسعه در بخش شاخص های توسعه انسانی و توسعه پایدار تا حصول نتایج قطعی؛ همچنین تدوین الگوی حرکت استان بسوی توسعه و تعمیق علم و گسترش نوآوریهای علمی و فناوریهای پیشرفته و مورد نیاز استان و تکمیل عناصر چرخه نوآوری ایده تا پدیده …با توجه به کاهش قدرت جهانی‌شدن و اقتصاد و لزوم استفاده قطعی از ظرفیتهای ملی استانی و ارتقای حضور نخبگان عملگرا ؛افزایش تصمیم‌سازیهای چالشی حکومت با توجه به چالش‌های نوظهور جهانی بایستی؛ مدیریت و تغییرات اساسی در الگوهای تأمین مالی در شرایط متحول شده کنونی افزایش یابد و خروجی اثرگذاری این اندیشکده با روح تحولات مدنی و رضایت مردم‌ ؛ بهبود و شبکه‌سازی و شبکه های اجتماعی موثر بر دانایی و کنترل فضای ابری و فرسودگی بحران‌ها نیز مدیریت شود .نهایتا متوجه باشیم که همکاری‌های مشترک در مقابل تهدیدهای آتی و نحوه مشارکت قدرت با دیگر بازیگران را باید بیاموزیم تا در تنظیم استراتژی خود با جهان جدید ناکام نمانیم بهرحال ‏تغییر شکل ساختارِ قدرت در نظام بین‌الملل، ‏کاهش فعالیت اقتصادی و افزایش تنش بین کشورها، در دراز مدت با کاهش چشمگیر ظرفیت تولید اقتصاد جهانی وافزایش بی‌ثباتی و درگیریهای گسترده در داخل و خارج از مرزها افزایش خواهد یافت هشیار باشیم که شیوع جهانی ویروس کرونا مانند فروپاشی دیوار برلین تبعاتی در پی دارد که امروز تنها می‌توانیم بخشی از آن را تصویر سازی و پیش بینی کنیم. آنچه مسلم است ویروس کرونا همانقدر که جان‌ها را میگیرد، اقتصاد را مختل و صلاحیت دولت‌ها را به چالش می‌کشد و اگر دولت؛ خودش و مردم را با استفاده از ظرفیتهای ملی و حذف فساد از بدنه کنترل و اصلاح نکند و دموکراسی و قانون عملیاتی نشود در چاه ویل بحرانها گرفتار میشویم و معضلات امنیتی و قطبی شدن درون جامعه؛ افزایش میابد لذا نیاز کشور و استان در اصلاح سیاست‌ها به سمت ظرفیتهای داخلی و فهم دنیای امروز و درک بهتر از منافع ملی ضرورتی انکارناپذیر است. در خاتمه ضمن گرامیداشت هفته دفاع مقدس به همه شهدا جانبازان و رزمندگان خوشفکر و سالم مانده و منزوی ؛ دردمند و نگران از وضعیت جامعه و همه مردم درود میفرستم و میگویم خدای ما بزرگ است؛ امیدوار باشید .