تاریخ انتشار خبر: 3 آذر 1396 | 00:00:09
کد خبر : 1561

آسیب شناسی علل فساد اداری، رانت خواری و سوءمدیریت… در گفتگو با محمد شریفی ـ روزنامه نگار و فعال اجتماعی

زاگرس نشینان- فساد، پدیده ی شومی است که به دلیل سوء استفاده از قدرت برای کسب منفعت شخصی یا منافع باندی و جناحی شکل می گیرد.

❌ شخصا، از یکی استانداران پرسیدم که معیارتان در تاکید بر انتصاب فلان مدیرکل!!! چه بوده است!؟ گفت: هیچ ، فقط رفیقم بود ، وقتی فردی بر مبنای رفیق بازی برای پستی انتخاب شده است که شرایط آن را نداشته، در این جا بروز فساد، اجتناب ناپذیر است.

❌ فساد تجلی نوعی از رفتار بعضی از مقامات بالای
اجرایی و اداری است که درآن به صورت غیر قانونی و با اعمال سوء استفاده از قدرت این بستر را بوجود می ٱورند .

❌ وقتی وظایف رسمی مدیران و کارکنان در راستای کسب منافع شخصی دچار انحراف بشود بخودی خود منافع عمومی قربانی می شود .

❌ اما یک نکته کلیدی را عرض کنم و انهم خطاب به استاندار است ، بجای بازدید های غیر ضرور از مناطق ، ستاد مبارزه با فساد اداری را تشکیل بدهید و سر بسته می گویم ،رفتارتان را نسبت به بعضی ازمدیران تغییر بدهید که فردا خیلی دیر است ……

 

👈زاگرس نشینان؛اینها چکیده ای از اظهارات محمد شریفی بود ، متن کامل این گفتگو را در ادامه بخوانید …
👇👇👇👇👇

🔸🎙به عنوان اولین پرسش می خواستم تحلیل شما را از فساد و رابطه ی این مقوله را با عقب ماندگی و توسعه نیافتگی بدانیم؟

🔸🔸 محمدشریفی:

فساد بدخیم ترین نوع سرطان است که با حرص و ولع تمام هنجارها و ارزش های اجتماعی را می بلعد و نابود می کند ، بنیان های همبستگی ملی و مشارکت مردمی را سست و منکوب می کند و در نهایت منجر به انحطاط اخلاقی و اضمحلال می شود ،
فساد عمدتاً در دو سطح نمایان می شود یکی در سطح نخبگان ، که شامل مفاسدی است که در برگیرنده نخبگان سیاسی و کارمندان عالی رتبه و ارشد است.
فساد سطح دوم، شامل: کارمندان رده های پایین است که اسباب ارتشاء و اختلاس ، کارسازی‌ و کارچاق کنی های غیرقانونی را رقم می زنند.

بررسی‌های تجربی و پرونده های قضایی و اخبار مربوط به فساد در مطبوعات و شبکه های مجازی، این فرضیه قریب به یقین را در اذهان متبادر می سازد،” که فساد اداری در رده‌های میانی و پایین نظام اداری تا حدود زیادی به میزان فساد در بین سیاستمداران و کارمندان عالی رتبه بستگی دارد.” متاسفانه در بعضی از ادارات، ان بخش از کارمندان رده‌های میانی و پایینی که مرتکب فساد اداری می‌شوند،اصلا و ابدا نگران کشف جرم نیستند چون نوعی تبانی و چشم‌پوشی متقابل بین هر دو رده وجود دارد.

🔸 🎙مصادیق فساد دولتی کدامند؟؟

🔸🔸شریفی:
مصادیقی مثل پارتی بازی، هدیه، سبیل چرب کردن ، خر استاد کریم را نعل کردن، بی‌عدالتی، باج خواهی، ایجاد نارضایتی ارباب رجوع و استفاده نامشروع از مقام و موقعیت شغلی و اتخاذ تصمیمات اداری در راستای منافع شخصی و خانوادگی و….. از مظاهر و مصادیق فساد اداری و دولتی هستند. همچنین کم‌کاری، کاغذ‌بازی، سوءاستفاده از قدرت،
مخدوش‌کردن و صدمه زدن به باورها و ارزش‌ها و اعتقادات مردم از دیگر نشانه های فساد اداری است .
🔸🎙اگر بخواهیم فساد اداری را درجه بندی کنیم ، ادرات ما در چه وضعیتی قرار دارند ؟
🔸🔸 شریفی : برای روشن شدن مطلب ، برای شما مثالی بزنم ، در جنگ ما سه تا ٱژیر داریم :قرمز ، زرد و سفید ، معنا و مفهوم وضعیت قرمز این است که خطر حتمی است و باید به پناهگاه برویم ، در اژیر زرد یعنی: خطر تا حدودی دفع شده است ولی احتمال بازگشت ان هم وجود دارد پس الزاما باید جانب احتیاط را هم داشته باشیم اما در اژیر سفید ، خطر منتفی است .فساد اداری هم دارای سه وضعیت : سیاه، خاکستری و سفید است ، که من به شرح انها خواهم پرداخت. فساد اداری سیاه ،یعنی: عملی که هم از نظر مردم و هم از نظر نخبگان سیاسی عملی مردود ، محکوم و منفور است و با عامل و یا عوامل آن قهرا برخورد می شود، مثل پیشنهاد دریافت رشوه برای گرفتن مدرک تحصیلی غیر واقع،مزایده های صوری ،نادیده گرفتن معیارهای ایمنی در ساخت و ساز ،…..در این وضعیت نه مردم رشوه می دهند و نه کارمندان حاضر به گرفتن رشوه هستند و نه نخبگان سیاسی حاضر به اغماض و چشم پوشی هستند و نهادهای نظارتی و قضایی هم به سرعت وارد عمل می شوند و با خاطیان برخورد قاطع می کنند ، مطبوعات و رسانه ها به عنوان رکن چهارم جامعه روشنگری می کنند ، احزاب و تشکل ها افکار عمومی را بسیج می کنند و عملا امکان شکل گیری فساد درهم کوبیده می شود.  فساد اداری خاکستری ،یعنی کاری که نخبگان سیاسی با ان مخالف هستند، اما متاسفانه توده مردم در مورد آن بی تفاوت هستند، مثلا فلان فرد برای سرعت بخشیدن در کارش با دادن زیر میزی فلان کارمند را وسوسه کند و ….
فساد اداری سفید، یعنی: کاری که مخالف قانون است اما برخی از جامعه نخبگان سیاسی و بخشی از توده مردم با تساهل و تسامح از کنار ان می گزرند.
همین اغماض و چشم پوشی ها و ” ان شالله گربه است .. “قطره قطره جمع می شوند و سطح فساد را بالا و بالاتر می برند، حال اگر سیستم فاقد نظام پیش بینی و اعمال و
کنترل باشد، این نوع فساد سازمان یافته می شود .
وقتی فساد سازمان یافته بشود، احتمال کشف و مجازات مجرم کاهش می یابد.
در فساد سازمان یافته دلالان و کارچاق کن های حرفه ای می دانند به چه کسانی رشوه بدهند .
البته بدون تردید فساد اداری همیشه با اعمال غیرقانونی تجلی نمی یابد. ظاهر قانون در بسیاری از مزایده ها و مناقصات رعایت می شود اما تشخیص صوری بودن انها هم کار ساده و اسانی نیست !!!

🔸🎙علل بروز فساد اداری چیست و راههای مقابله با ان کدامند ؟

🔸🔸 شریفی: انچه مسلم است، این است، که : فساد موجب انحطاط ، تباهی و اضمحلال می شود، و باعث هدر رفتن منابع ملی و اعتماد عمومی می شود. و اثربخشی دولت ها را در هدایت امور کاهش می دهد، اعتماد مردم نسبت به دستگاه های دولتی و غیردولتی را رقم میزند، این پیامدهای خطرناکی هستند ، باید فساد اداری در کانون توجه ویژه قرار گیرد ،اما در ارتباط با قسمت دوم پرسش تان ، عرض شود ،
در نظام اداری کنونی، انتصابات و اختصاص پست های سازمانی بر مبنای رفیق بازی و یا جناح بندی های سیاسی است و رشوه، به صورت امری عادی و معمول درآمده و تبانی بین افراد متنفذ و متمول با سیاستمداران و عوامل بوروکرات اداری تبدیل به امری عادی شده است. برایتان مثالی بزنم ، شخصا، از یکی استانداران پرسیدم که معیارتان برای تاکید بر انتصاب فلان مدیرکل چه بوده است ؟ گفت هیچ ، فقط رفیقم بود ، وقتی فردی بر مبنای رفیق بازی برای پستی انتخاب شده است که شرایط آن را نداشته، در این جا بروز فساد، اجتناب ناپذیر است.
همچنین اضافه کنم ، “فرایندهای پیچیده و چند لایه امور اداری نیز عامل تشویق مراجعان به پیشنهاد رشوه برای تسریع کار هستند.” کمی حقوق کارکنان هم مزید بر علت است.
بزرگ ترین پیامدفساد اداری خدشه وارد کردن در اتلاف منابع ملی می شود؛زیرا فساد، منابع ملی را از هدف خود منحرف می سازد و رشد اقتصادی را راکد و بیکاری را تشدید میکند .فساد اداری با شعار دادن تحقق نمی‌یابد. این کار مستلزم عزم ملی، خواست همگانی و جدیت دولتها را می طلبد.تجربه به ما ثابت کرده است که اقدامات جزئی کارساز نخواهد بود مگر با اصلاحات اساسی در نظام اداری، و بر خورد قاطع و قهری با دانه درشت ها و زدودن اثار هرگونه رانت ….

🔸🎙پرسش اخر ؛
تحلیل شما از فساد اداری در استان خوزستان چیست ؟

🔸🔸 شریفی :
انچه بیان شد ، اسیب شناسی فساد اداری و تبعات ان به صورت کلی بود ، پرداختن به مقوله فساد اداری در استان خوزستان بحث مطول و مفصلی است که مجال زیاد می طلبد، اما یک نکته کلیدی را عرض کنم و انهم خطاب به استاندار است ، بجای بازدید های غیر ضرور از مناطق ، ستاد مبارزه با فساد اداری را تشکیل بدهید و سر بسته می گویم ،رفتارتان را نسبت به بعضی ازمدیران تغییر بدهید که فردا خیلی دیر است ……